Khúng khéng (Antabuse) là một loại thuốc được sử dụng để hỗ trợ trong quá trình điều trị nghiện rượu. Thành phần chính của Khúng khéng là disulfiram, một hợp chất có khả năng tương tác với quá trình chuyển hóa cồn trong cơ thể.

Trên thị trường có rất nhiều các chế phẩm dạng viên nén, nang, nước uống, trà chứa chiết xuất khúng khéng với tác dụng giải rượu, giảm nồng độ cồn trong máu, cải thiện nhanh các triệu chứng say rượu, bảo vệ gan ở những đối tượng uống nhiều bia rượu. Vậy cơ chế giải rượu của chiết xuất khúng khéng như thế nào?

Cồn chuyển hóa trong cơ thể như thế nào?

Khi uống rượu hoặc các đồ uống chứa cồn, ethanol được hấp thụ qua đường ruột nhanh chóng vào máu, sau đó nhờ enzyme ADH (Alcohol dehydrogenases) ethanol được chuyển hóa thành acetaldehyde, nồng độ acetaldehyde trong máu cao có thể gây độc cho gan, gây các biểu hiện căng thẳng, không kiểm soát được hành vi; gây buồn nôn, nôn, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu, chóng mặt… Acetaldehyde dehydrogenase (ALDH) là enzyme tiếp theo tham gia vào quá trình chuyển hóa rượu trong cơ thể. Nó chuyển hóa chất độc acetaldehyde thành axit acetic và được cơ thể đào thải ra ngoài qua đường tiết niệu và tiêu hóa.

Tác dụng giải rượu của Khúng khéng

Khi uống rượu, ethanol được chuyển hóa thành acetaldehyde qua enzyme ADH và sau đó chuyển hóa tiếp thành axit acetic bởi enzyme ALDH. Các triệu chứng say rượu như chóng mặt, nôn, kích thích thần kinh là do nồng độ acetaldehyde cao trong máu. Hai enzyme dehydrogenase (ADH) và acetaldehyde dehydrogenase (ALDH) – giúp cơ thể chuyển hóa rượu. Một nghiên cứu năm 1999 cho thấy chiết xuất khúng khéng làm tăng hoạt tính của các enzym này, có nghĩa là nó có thể giúp chuyển hóa chất cồn nhanh hơn.

Đánh giá tác dụng giải rượu của chiết xuất khúng khéng trên chuột ở 3 thời điểm uống: trước 30 phút, cùng thời điểm và sau 30 phút sử dụng rượu. Kết quả cho thấy hiệu quả giải rượu tốt nhất khi sử dụng 30 phút trước khi uống rượu, 2 giờ sau khi uống rượu nồng độ cồn trong máu ở chuột dùng chiết xuất khúng khéng là 5nM trong khi nhóm chứng là 29nM và giảm 37% acetaldehyde so với nhóm chứng.

Khúng khéng giúp làm giảm nồng độ cồn trong máu
Với việc tăng chuyển hóa rượu, giúp rượu nhanh chóng chuyển hóa, giảm nồng độ cồn cũng như giảm nồng độ các chất chuyển hóa trung gian acetaldehyde có hại trong máu. Giúp cơ thể tỉnh táo

Khúng khéng giúp làm giảm các triệu chứng say rượu
Khúng khéng làm giảm các triệu chứng khó chịu do rượu gây ra như: căng thẳng, khó chịu, buồn nôn, nôn, cảm giác choáng váng, đau đầu, chóng mặt….

Đồng thời chiết xuất khúng khéng có thể làm tăng mức uống rượu của mỗi người.

Khúng khéng giúp Bảo vệ gan
Chiết xuất khúng khéng có tác dụng bảo vệ gan trên những con chuột gây tổn thương gan bằng CCl4 (phương pháp gây tổn thương gan trong điều kiện thực nghiệm), ngăn ngừa tăng men gan (AST, ALT) do tác dụng của rượu. chiết xuất khúng khéng bằng methanolic có chứa chất dihydromyricetin có khả năng chống oxy hóa thông qua quá trình thải các gốc tự do superoxide và tạo chelat với ion sắt.

Chiết xuất khúng khéng sử dụng trong 6 tuần liên tiếp, có thể ngăn ngừa sự hình thành gan nhiễm mỡ, giảm đáng kể chỉ số men ALT, AST, triglycerides huyết thanh…

Tác dụng bảo vệ gan của chiết xuất khúng khéng được đánh giá trên chuột gây ngộ độc ethanol cấp tính, các xét nghiệm mô học của gan cho thấy tác dụng bảo vệ hiệu quả của nó.

Khúng khéng giúp Hỗ trợ viêm gan virut C
Một nghiên cứu năm 2007 được xuất bản trên Tạp chí Y học Trung Quốc, Hoa Kỳ cho thấy chiết xuất khúng khéng có thể ngăn ngừa tổn thương gan do viêm gan C. Nghiên cứu xem xét tác động của chiết xuất khúng khéng ở những con chuột bị nhiễm viêm gan C và thấy giảm lượng xơ hóa và hoại tử Gan

Khúng khéng giúp Chống viêm, ngăn ngừa dị ứng
Khi thử nghiệm trong ống nghiệm, hợp chất saponin hovenidulcioside A1 và A2 ức chế sự phóng thích histamine từ tế bào mast chuột (cơ chế chống dị ứng) do vậy bước đầu đánh giá tác dụng chống viêm ngăn ngừa dị ứng của chiết xuất khúng khéng.

Các tác dụng khác của chiết xuất khúng khéng
Khúng khéng là một vị thuốc y học cổ truyền được sử dụng ở nhiều nước như: Ấn độ, Trung quốc, Hàn quốc với các tác dụng chống nôn mửa, ngộ độc, miệng khô khát. Vị thuốc lợi niệu khi tiểu buốt, đại tiểu tiện khó, dùng dạng trà để tăng cường chức năng gan.

KHÚNG KHÉNG LÀ CÂY GÌ?

Tên gọi khác: Chỉ cụ, Vạn thọ, nho khô Phương Đông…
Tên khoa học: Hovenia dulcis Thunb
Họ: Táo ta (Rhamnaceae)
Hovenia dulcis chính là nguyên liệu được chiết xuất từ hạt và quả Khúng khéng. Sản phẩm là dạng bột, màu trắng ngà có hàm lượng dihydromyricetin hơn 98%.
Từ hàng nghìn năm nay, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đã biết đến lợi ích giải rượu bia, chống say, bảo vệ gan của dược liệu này. Đến năm 1955, tại Việt Nam mới phát hiện sự có mặt của Khúng khéng ở các tỉnh miền núi Đông Bắc Bộ.